Kiedy o wczesnych godzinach Niedzieli Zmartwychwstania zwyczajowo rozpoczyna się w polskich kościołach procesja rezurekcyjna, po raz pierwszy po czterdziestu dniach Wielkiego Postu rozbrzmiewa na niej radosne: Alleluja! Chrystus żyje!
Wychodząc od pustego grobu, niemego świadka Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, wierni Kościoła wraz z Marią Magdaleną i Apostołami, porwani radością poranka Zmartwychwstania, śpiewają pieśni wielkanocne i idą ogłosić wesołą nowinę o żyjącym Jezusie całemu światu. Milkną śpiewy wielkopostne, pełne bólu, smutku i tej żarliwej ekspresji, która miała wyrażać niezmierzone cierpienia Jezusa, jakie poniósł, by swój lud ocalić. Teraz w liturgii Kościoła rozbrzmiewają pieśni wielkanocne. Pieśni radości, pieśni zwycięstwa, pieśni spełnionej nadziei. Chrystus żyje, On sam pokonał nasze grzechy, naszą słabość i śmierć. Mocą Zmartwychwstania wyprowadził z otchłani pierwszego człowieka, Adama, i wszystkich świętych praojców, którzy w niej przebywali. Niezmierzona radość i wesele nie mogą już być przyćmione przez smutek i żal, ponieważ nasz Pan okazał się ostatecznym zwycięzcą szatana i jego królestwa.
Krystus zmartwych wstan je…
To główne przesłanie niosą w sobie pieśni wielkanocne, które są cennymi zabytkami wiary naszych przodków w Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Ich bogaty repertuar i historia początkami sięgają pierwszych wieków chrześcijaństwa na ziemiach polskich. Pierwsze z nich powstały właśnie jako śpiewy towarzyszące procesji rezurekcyjnej, w czasie której Kościół pozwalał wyśpiewywać wiernym radość Zmartwychwstania w języku narodowym. Do najstarszej z nich zaliczyć trzeba niewątpliwie pieśń Krystus zmartwych wstan je, która jest kompilacją staropolskiego tłumaczenia niemieckiej pieśni Christ ist erstanden (śpiewanej nota bene przez Krzyżaków na polach Grunwaldu) i tropu do sekwencji wielkanocnej Victimae paschali laudes. Oparta na melodyce chorałowej, posiada bardzo wiele zwrotek, stopniowo dopisywanych, co świadczy z jednej strony o wielkiej popularności tego śpiewu, a z drugiej o rozmachu i długości dawnych procesji rezurekcyjnych. Prosta chorałowa melodia, równa liczba sylab w wersetach oraz rym w tamtym czasie wprowadzony do poezji, przyczyniły się do zapamiętywania tekstu pieśni przez naszych przodków, którzy chętnie ją śpiewali, tworząc regionalne warianty, przeróbki i kompilacje. Liczne wzmianki w starych kodeksach i śpiewnikach świadczą, że była ona dla ludu niejako „wielkanocnym szlagierem”.
Wśród innych dawnych polskich pieśni wielkanocnych bardzo popularne były: Wstał z martwych krol nasz, Syn Boży i Przez twe święte weskrznienie (później „zmartwychpowstanie”). Odnaleźć je można wśród innych śpiewów polskich w starym Pontyfikale płockim datowanym na lata 1360–1370.
Nie zna śmierci Pan żywota…
W następnych wiekach powstawały kolejne pieśni wielkanocne, świadczące o wielkiej płodności naszych przodków w tym zakresie, a pośrednio o żarliwości ich wiary. Szczególny rozkwit polskich pieśni wielkanocnych przypadł na czas Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Szlachta polska chętnie pisała hymny i pieśni religijne, widząc w tym świadectwo swoich przekonań religijnych, w opozycji do przenikającego na ziemie polskie protestantyzmu. Z tego czasu pochodzą znane śpiewy wielkanocne, wśród których wyliczyć należy: Wesoły nam dzień dziś nastał; Dnia tego świętego wielkanocnego; Wysławiajmy Chrysta Pana; Alleluja, chwalcie Pana; Alleluja, Jezus żyje; Chrystus zmartwychwstały; Dziś nam nastał dzień ozdobny. Później, bo pod koniec XVIII i w XIX wieku, powstały Nie zna śmierci Pan żywota (autorstwa Franciszka Karpińskiego) i popularna dziś pieśń Otrzyjcie już łzy płaczący. Obecnie repertuar pieśni wielkanocnych jest równie bogaty, co tych wielkopostnych, o czym świadczy choćby ostatnie wydanie Śpiewnika kościelnego ks. Jana Siedleckiego z roku 2018, w którym zebrane są w obszerny rozdział.
Tryumf Chrystusa
Polskie pieśni wielkanocne posiadają duże walory artystyczne, zarówno co do tekstu, jak i melodii. Są pięknym świadectwem realizowania założeń ducha liturgii wielkanocnej Kościoła polskiego na przestrzeni wieków. Wiele z nich skupia się na wyrażaniu radości z faktu zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, inne streszczają ewangeliczną narrację lub koncentrują się na teologicznych aspektach wydarzeń paschalnych. W wesołych i tanecznych, a nierzadko i w majestatycznych tonach, pełnych powagi, pieśni te ukazują tryumf Chrystusa nad śmiercią. Niech pozostaną dla nas, współczesnych wiernych, którzy je śpiewają, sięgając do korzeni naszej polskiej duchowości, pięknym świadectwem wiary naszych przodków, wiary, która „nie zna śmierci” i „rozrywa grobu pęta”. Alleluja!
Obchodzimy właśnie piękny jubileusz… 25 lat temu w Krakowie grupa młodych katolików powołała do życia Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. Ks. Piotra Skargi, by wzorem swego patrona budzić uśpione sumienia Polaków – wzywać do nawrócenia, dbać o duchowe dobro kraju i pielęgnować tradycyjną pobożność.
Wszystko ma swój czas i jest wyznaczona godzina na wszystkie sprawy pod niebem (Koh 3,1). Po raz kolejny mogłam się o tym przekonać, kiedy dostałam możliwość towarzyszenia jako opiekun naszym Przyjaciołom – Apostołom Fatimy w pielgrzymce do miejsc, gdzie Matka Boża objawiła się trojgu pastuszkom.
Odkąd pamiętam, maj gra melodię „łąk umajonych”. Wszystko dzięki mojemu tacie, który od najmłodszych lat zabierał mnie na nabożeństwa majowe. Uczciwie trzeba przyznać, że z biegiem lat, wśród natłoku codziennych spraw i zmartwień, zdarza się zaniedbywać w sprawach Nieba, ale Matka Najświętsza o swoich dzieciach nie zapomina nigdy. Najlepszy dowód stanowi dla mnie ta możliwość, by miesiąc po ślubie móc razem z mężem zawierzyć nasze małżeństwo i rodzinę bezpośrednio Fatimskiej Pani.
Jestem przekonana, że choć nasza grupa pielgrzymów została wyłoniona na drodze losowania, nikt z nas nie znalazł się tutaj przypadkiem. I tak z sercami przepełnionymi wdzięcznością za ten niespodziewany dar, o trzeciej nad ranem 16 maja 2024 roku wyruszyliśmy w podróż do miejsca, gdzie Niebo dotknęło ziemi.
Fatima przywitała nas pochmurnym niebem i deszczem. Nie popsuło nam to bynajmniej radości z faktu, że dotarliśmy do naszej ukochanej Matki. Co ciekawe podobna pogoda towarzyszyła nam w ciągu całego wyjazdu. Szare i posępne poranki zamieniały się w słoneczne, ciepłe popołudnia. Całkiem jak w życiu, kiedy co dzień splatają się chwile radosne i smutne.
Po pierwsze: Fatima
Każdy dzień rozpoczynaliśmy od Mszy Świętej w Kaplicy Objawień, a kończyliśmy wspólnym Różańcem i procesją z figurą Matki Bożej. Niesamowity był to widok na wielki plac wypełniony modlitwą i śpiewem tysięcy ludzi, rozświetlony światłem tysięcy świec.
Jeden dzień naszej pielgrzymki poświęciliśmy, by poznać miejsca i historię związaną z objawieniami. Odwiedziliśmy muzeum, w którym przechowywane są wota ofiarowane w podzięce Matce Bożej. Przeszliśmy Drogę Krzyżową, wędrując ścieżkami, którymi chodzili Łucja, Hiacynta i Franciszek. Zobaczyliśmy miejsca, w których mieszkali. Mogliśmy wyobrazić sobie, jak wyglądało ich codzienne życie. Zwiedziliśmy również przepiękną bazylikę Matki Bożej Różańcowej, gdzie pochowani są pastuszkowie z Fatimy. Niestety, majestat tego miejsca objawień niszczy brzydota wybudowanej naprzeciwko bazyliki poświęconej Trójcy Przenajświętszej…
Po drugie: zachwyt
Pielgrzymka do Fatimy, oprócz uczty dla duszy, była okazją do zobaczenia perełek architektury portugalskiej. Klasztor hieronimitów w Lizbonie, zamek templariuszy w Tomar, klasztor cystersów w Alcobaça, klasztor Matki Bożej Zwycięskiej w Batalha… aż trudno uwierzyć, że te majestatyczne budowle zostały zbudowane przez ludzi, którzy do dyspozycji mieli tylko „sznurek i młotek”. Przez, zdawałoby się, zwykłe mury tchnie duch ad maiorem Dei gloriam i przypomina o czasach, kiedy ludzie w większości potrafili wyrzec się korzyści dla siebie, bo wiedzieli, po co i dla Kogo na tym świecie żyją. Może jeszcze wrócą czasy dzieł Bogu na chwałę i ludziom na pożytek…
W czasie pielgrzymowania mieliśmy także okazję odwiedzić małe, urocze miasteczko Obidos. Pełne wąskich uliczek, białych domów, gdzie czas płynie zdecydowanie wolniej i przypomina o tym, jak ważne jest dobre przeżywanie tu i teraz. Ogromne wrażenie zrobiła też na nas pięknie położona nadmorska miejscowość Nazaré, z przepiękną plażą i oceanem, którego ogrom jednocześnie przeraża i zachwyca. Tutaj także znajduje się najstarsze portugalskie sanktuarium Maryjne, gdzie przechowywana jest figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem, którą – jak głoszą legendy – wyrzeźbił sam św. Józef!
Po trzecie: ludzie
Jednak te wszystkie miejsca, widoki, przeżycia nie byłyby takie same, gdyby nie towarzystwo. Wielką wartością było dla mnie poznanie naszych drogich Apostołów. Nieoceniona była również rola pani pilot, która swoimi barwnymi opowieściami ożywiała wszystkie odwiedzane przez nas miejsca.
Z dalekiej Fatimy…
To były cztery dni wypełnione modlitwą, zwiedzaniem, rozmowami… Intensywne, ale warte włożonego wysiłku. Odwiedzenie miejsca, do którego z Nieba osobiście przybyła Matka Najświętsza, to wielki przywilej i łaska. Nie można jednak zapominać, że najważniejsza jest prośba, którą kieruje Ona codziennie do każdego z nas – by chwycić za różaniec i zapraszać Ją do naszych zwyczajnych spraw i obowiązków!
Szanowna Redakcjo!
Dziękuję za wszystkie „Przymierza z Maryją”. To jest moja lektura, na którą czekam i którą czytam „od deski do deski”. Wciąż odnajduję w niej coś nowego i pożytecznego. Składam serdeczne podziękowania i życzę całej Redakcji dużo zdrowia i wytrwałości w tym, co robicie. Jest to dla wielu ludzi olbrzymim wsparciem!
Anna z Podkarpacia
Szczęść Boże!
Bardzo szlachetna i potrzebna jest Wasza kampania poświęcona Matce Bożej Rozwiązującej Węzły. Różne węzły-problemy dotykają bardzo wielu Polaków. Jestem również zaniepokojony, że coraz więcej dzieci i młodzieży zmaga się z depresją i zaburzeniami lękowymi, jak również z wszelkimi uzależnieniami, czy to od alkoholu, czy innych używek. To bardzo niepokojące, gdyż problem ten nasila się i jest bardzo trudny do rozwiązania. Myślę jednak, że uda się rozwiązać większość węzłów za sprawą Matki Najświętszej.
Wojciech z Buska-Zdroju
Szanowny Panie Prezesie!
Na Pana ręce składam najserdeczniejsze podziękowania za nadesłane mi piękne i budujące życzenia urodzinowe. Pamiętam w moich modlitwach zanoszonych do Bożej Opatrzności o wszystkich pracownikach Stowarzyszenia na czele z Panem. Modlę się o Boże błogosławieństwo w życiu osobistym i zawodowym.
Zofia z Mielca
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
Jako Apostołka Fatimy, na temat kampanii „Maryja rozwiąże każdy Twój problem” wypowiadam się z wielką ufnością do Matki Bożej, która pomoże rozwiązać każdy problem, gdy Ją o to prosimy. Wierzę w to głęboko. Jestem wzruszona, gdy czytam, jakie ludzie mają ciężkie sytuacje życiowe. Szanowny Panie Prezesie! Serdecznie dziękuję za wielkie dzieła, jakie tworzycie w Waszym Stowarzyszeniu. Dziękuję za poświęcony piękny obrazek, za książeczkę Maryjo, rozwiąż nasze węzły!, kartę, na której zapisałam problemy rodzinne. W modlitwie polecam Bogu i Matce Najświętszej całe Stowarzyszenie Ks. Piotra Skargi. Szczęść Wam Boże na dalsze lata. Z Panem Bogiem!
Irena z Bielska-Białej
Szczęść Boże!
Serdecznie dziękuję za przesłanie książki Św. Rita z Cascii. Dla niej nie ma rzeczy niemożliwych. Już czytamy, modlimy się. Za jej wstawiennictwem wypraszamy potrzebne łaski i opiekę nad rodziną i naszą Ojczyzną. Co roku pielgrzymujemy z parafii do sanktuarium w Nowym Sączu. Od dawna modlę się codziennie, aby za jej wstawiennictwem otrzymać łaski nieraz w trudnych sytuacjach. Życzę Wam błogosławieństwa Bożego i obfitych łask w działalności. Szczęść Wam Boże!
Józefa z Małopolskiego
