W tym roku, 20 lutego obchodzimy 100. rocznicę narodzin dla Nieba świętej Hiacynty Marto. Była jedną z trojga wizjonerów, którym w Fatimie objawiła się Matka Boża. Hiacynta widziała i słyszała Maryję. Jej starszy o dwa lata brat Franciszek tylko Ją widział. Natomiast jedyną, która dostąpiła zaszczytu rozmowy z Najświętszą Dziewicą, była najstarsza z tej trójki – kuzynka rodzeństwa Marto, Łucja dos Santos.

Św. Hiacynta do dziś pozostaje fascynującą zagadką. Jak to możliwe – pyta wielu, że dziesięcioletnie dziecko praktykowało chrześcijańskie cnoty w tak doskonałym stopniu? Brzydziła się każdym grzechem. Nie tylko ciężkim, ale także powszednim. Była bardzo wrażliwa na kulturę słowa i zachowania oraz czystość obyczajów.

Żywa, dziecięca wiara, posłuszeństwo względem próśb Matki Najświętszej, praktyki pokutne i wyrzeczenia podejmowane w intencji nawrócenia grzeszników – to rys charakterystyczny jej duchowości. Warto ją naśladować, bo jak mówił Pan Jezus: Jeśli się nie odmienicie i nie staniecie jak dzieci, nie wejdziecie do Królestwa Niebieskiego (Mt 18,3).

Droga do świętości

Hiacynta, podobnie jak jej brat i kuzynka, miała swoje dziecięce radości i smutki, zainteresowania i ulubione zabawy. Zalety i wady… Hiacynta była uparta. Grzeczna, miła, pobożna, ale uparta. Lubiła stawiać na swoim. Miało być tak jak ona chce… Ale podobnie jak Franciszek, miała ten duchowy spokój, który zawdzięczała głębokiej wierze wyniesionej z domu rodzinnego.

We wszystkim, co robiła, widać było obecność Boga i Maryi. W górach, z dala od ludzi, zdarzało jej się recytować całe Ave Maria tak, by echo po każdym słowie było doskonale słyszalne. I to Hiacyntę, jak przyznała później Łucja, Matka Boża obdarowała większą obfitością łask oraz lepszą znajomością Boga i cnoty.

Uwielbiała patrzeć na księżyc. Jak mówiła – był on lampą Matki Bożej. Słońce – to lampa Pana Boga. Z rozbrajającą, dziecięcą szczerością wyznała kiedyś: – Wolę lampę Matki Bożej. Ona nas nie parzy ani nie oślepia. Faktem jest, że Hiacynta, będąc dzieckiem o delikatnej budowie ciała, szczególnie ciężko znosiła upały.

Jest prawdziwym cudem, że mali pastuszkowie z tak wielkim heroizmem praktykowali cnoty chrześcijańskie. Dążyli do świętości z ufnością i determinacją. Mali pokutnicy, w gorącej Portugalii, radykalnie ograniczali przyjmowanie napojów, a posiłki często ofiarowywali innym. Mocno opasywali się rzemieniem pokutnym, aż do krwi. Często w ciągu dnia, głęboko pochyleni do ziemi, wznosili modły o nawrócenie grzeszników i za Ojca Świętego. Oddawali się kontemplacji.

Ofiara za grzeszników

Od momentu objawień, szczególnie zaś od wizji piekła, przedstawionej im przez Maryję 17 lipca 1917 roku oboje – Franciszek i Hiacynta – zrezygnowali z ulubionych zabaw. Jakże przerażająca musiała być ta wizja demonów i potępieńców w morzu ognia!

Nigdy nie narzekali na doznawane bóle. Najmłodsza z trójki pastuszków unikała słodkich winogron, fig, posilając się gorzkimi żołędziami. Swą pokutę ofiarowywała za grzeszników. Każdego dnia wieczorem prosiła rodziców i rodzeństwo o wspólne odmawianie Różańca. Zapraszała do modlitwy również sąsiadów.

Hiacynta z niespotykaną u dzieci powagą wielokrotnie ostrzegała wielu dorosłych, mówiąc: Grzechy, które prowadzą najwięcej dusz do piekła, są to grzechy cielesne. Przyjdą mody, które będą bardzo obrażać Pana Jezusa. Osoby, które służą Bogu, nie powinny ulegać modzie. Kościół nie ulega modzie. Pan Jezus jest zawsze taki sam. (…) Gdyby ludzie wiedzieli, co to jest wieczność, uczyniliby wszystko, aby zmienić sposób życia. Ludzie skazują się na potępienie, ponieważ nie myślą o śmierci Pana Jezusa i nie czynią pokuty.

Służyła też chrześcijańską radą: Nie szukaj luksusu, uciekaj od bogactw. Bądź przyjaciółką świętego ubóstwa i ciszy! Bądź miłosierna, nawet dla tych, którzy są źli. Nie mów źle o nikim i unikaj tych, którzy obmawiają. Bądź bardzo cierpliwa, ponieważ cierpliwość prowadzi do Nieba. Umartwianie się i ofiary podobają się bardzo Panu Jezusowi. Spowiedź jest sakramentem miłosierdzia. Dlatego też należy podchodzić do konfesjonału z zaufaniem i radością. Bez spowiedzi nie ma zbawienia.

Heroiczna wiara

Fatimscy pastuszkowie dali świadectwo dojrzałej i heroicznej wiary podczas dwóch dni uwięzienia w sierpniu 1917 roku przez administratora kantonu Ourem, który siłą chciał wyrwać ich tajemnice związane z objawieniami Matki Bożej. Antyklerykalni funkcjonariusze państwowi groźbami usiłowali zmusić dzieci do przyznania się, iż wszystko, co przekazały ludziom, było wymysłem ich dziecięcej wyobraźni.

I jakaż była reakcja Hiacynty? W obecności funkcjonariuszy odparła odważnie: – Nigdy tego nie powiemy, bo Piękna Pani (Matka Boża – przyp. BB) by tego nie chciała. Wolimy raczej umrzeć.

Na te słowa sędzia zareagował niezwykle ostro – poprowadził Hiacyntę do innego pomieszczenia, strasząc ją „usmażeniem w oleju”. Pozostała dwójka była przekonana, że Hiacynta zginęła w straszliwych męczarniach, a mimo to ani Franciszek, ani Łucja także niczego nie wyjawili. Tak oto antykatolicka władza przegrała z prostą wiarą trójki niepiśmiennych chłopskich dzieci.

Jakby ciągle żyła…

W roku 1918, w tym samym czasie co brat Franciszek, Hiacynta zachorowała na grypę hiszpankę. Umarła rok po swym bracie, po długich i niewyobrażalnych wręcz cierpieniach. Wszystko znosiła i ofiarowała za nawrócenie grzeszników. W tym okresie Matka Boża ukazała jej się trzy razy. Hiacynta umarła w samotności, ale nie bała się, bo Najświętsza Panna obiecała po nią przyjść i zabrać ją do Nieba.

Trumna małej wizjonerki trafiła do kościoła w Anges. Trzy dni po śmierci jej ciało emanowało zapachem różnych kwiatów. Wargi i policzki Hiacynta miała zaróżowione, jakby ciągle żyła.

12 września 1935 roku jej trumna została przetransportowana z Vila Nova w Ourém do Fatimy. Kiedy ją otwarto, stwierdzono, że twarz wizjonerki pozostała nietknięta. Podobnie podczas ostatniej ekshumacji w fatimskiej Bazylice Matki Bożej Różańcowej, 1 maja 1951 roku.

Zapiszcie dzieci  do szkoły Maryi!

Hiacynta i Franciszek Marto są pierwszymi dziećmi, bratem i siostrą – niemęczennikami, którzy stali się świętymi. Do wyniesienia ich na ołtarze potrzebne były cuda. Pierwszym za ich wstawiennictwem, zbadanym w procesie beatyfikacyjnym, było uzdrowienie Maríi Emilii Santos z Leria w Portugalii (25 marca 1987 roku), która cierpiała na porażenie kończyn dolnych, a wyzdrowiała po odmówieniu nowenny w trakcie rekolekcji w Fatimie.

Drugim cudem uznanym w procesie kanonizacyjnym jest uzdrowienie portugalskiego dziecka mieszkającego w Szwajcarii, Felipe Moura Marquesa, który od urodzenia cierpiał na cukrzycę i uznawany był za nieuleczalnie chorego.

Ojciec Święty Jan Paweł II podczas beatyfikacji rodzeństwa Marto, 13 maja 2000 roku, zwrócił się w Fatimie do dzieci: Poproście waszych rodziców i nauczycieli, ażeby was zapisali do „szkoły” Matki Bożej, ażeby was nauczyła stać się jak pastuszkowie, którzy starali się czynić to, o co Ona ich prosiła. Mówię wam, że „żyjąc w poddaństwie i zależności od Maryi postąpimy w krótkim czasie więcej, aniżeli żyjąc przez całe lata w samowoli i opierając się na własnych siłach” (por. św. Ludwik Maria Grignion de Montfort). Tak właśnie się stało, że ci pastuszkowie błyskawicznie zostali świętymi. Pewna kobieta, która przyjęła Hiacyntę w Lizbonie, słuchając tak pięknych i mądrych rad, których dziewczynka udzielała, zapytała, od kogo tego się nauczyła. „Od Matki Bożej” – odpowiedziała. Poddając się całkowicie pod kierownictwo tak dobrej Mistrzyni, Hiacynta i Franciszek w krótkim czasie osiągnęli szczyty doskonałości. „Wysławiam Cię, Ojcze, że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je prostaczkom”. Wysławiam Cię, Ojcze, za wszystkich Twoich maluczkich, poczynając od Dziewicy Maryi, pokornej Twojej Służebnicy, aż do pastuszków Franciszka i Hiacynty. Orędzie ich życia niechaj pozostanie zawsze żywe, aby rozświetlać drogę ludzkości!

13 maja 2017 roku – w setną rocznicę objawień, Hiacynta i Franciszek Marto zostali wpisani w poczet świętych przez obecnego biskupa Rzymu – Franciszka.

Odwaga i męstwo

Hiacynta, podobnie jak pozostali wizjonerzy fatimscy, uczy nas odwagi w wierze i męstwa, a także prawdziwej miłości bliźniego, zwłaszcza tego, który upada. Jej ofiary poniesione w intencji grzeszników przyniosą owoce!

Bogusław Bajor